Futbolda ofsayt kuralı ilk kez 1863 yılında İngiltere’de kuralların standart hale getirilmesiyle uygulanmaya başlandı. Ancak zaman içinde birçok kez tartışıldı, değiştirildi ve günümüzde de tartışılmaya devam ediyor. İşte tarihlere göre ofsayt kuralının evrimi:
1. İlk Uygulama (1863)
- İngiltere Futbol Federasyonu (FA) tarafından belirlenen ilk kurallarda “rugbiye benzer” bir ofsayt kuralı vardı.
- Bir oyuncu topun önünde olduğu sürece ofsaytta kabul ediliyordu, yani ileri pas yasaktı.
2. 1866: Üç Oyuncu Kuralı
- Kurallarda değişiklik yapılarak “üç oyuncu kuralı” getirildi.
- Bir oyuncu, sadece rakip kaleye en az üç rakip oyuncu daha yakınsa ofsayt olmazdı.
- Bu değişiklik, hücum futbolunun gelişmesine yardımcı oldu.
3. 1925: İki Oyuncu Kuralı
- Ofsayt pozisyonu için “üç oyuncu” kuralı “iki oyuncuya” düşürüldü.
- Bir oyuncunun ofsaytta olmaması için rakip kaleye en az iki rakip oyuncu daha yakın olmalıydı (genellikle bir savunmacı ve kaleci).
- Bu değişiklik, hücum futbolunu daha da hızlandırdı ve gol sayılarında önemli bir artışa neden oldu.
4. 1990: Son Savunmacıyla Aynı Hizada Olma Kuralı
- 1990’da yapılan değişiklikle, oyuncunun son savunmacıyla aynı hizada olması ofsayt sayılmadı.
- Daha önce, aynı hizada bile olsa oyuncu ofsayt sayılıyordu.
- Bu değişiklik, hücum futbolunu daha da teşvik etti.
5. 2005: Pasif Ofsayt Tanımı
- Eğer bir oyuncu ofsayt pozisyonunda olsa bile oyuna müdahale etmiyorsa, ofsayt sayılmaması kararlaştırıldı.
- Hakemlerin oyuncunun aktif olarak pozisyona etkisi olup olmadığını değerlendirmesi gerekti.
6. 2013: Bilerek Oynama ve Müdahale Tanımı
- Bir savunmacının topa bilerek oynadığı durumda, ofsaytın iptal edilmesi kuralı netleştirildi.
- Eğer savunmacı bilinçli olarak topa müdahale ettiyse ve top ofsayttaki bir oyuncuya geldiyse, bu oyuncunun ofsayt sayılmayabileceği belirtildi.
7. 2022 ve Sonrası: VAR ve Yeni Tartışmalar
- VAR sistemi ile milimetrik ofsaytlar daha net bir şekilde tespit edilmeye başlandı.
- FIFA, hücuma teşvik amacıyla “yarı otomatik ofsayt sistemi” geliştirdi.
- 2024 itibarıyla, “ofsayt kuralının daha hücuma yönelik hale getirilmesi” tartışmaları sürüyor.
Ofsayt kuralı, ilk uygulandığı 1863 yılından bu yana birçok kez değişti ve günümüzde hala futbolun en çok tartışılan kurallarından biri olmaya devam ediyor. Özellikle VAR sistemi ile birlikte ofsayt çizgileri milimetrik hale geldi, bu da yeni tartışmalara yol açtı.
FIFA ve IFAB’ın ilerleyen yıllarda yeni değişiklikler yapması olası görülürken 2025-2026 sezonundan itibaren hücum oyuncusunun kaleci haricindeki kaleye en yakın savunma oyuncusundan tüm uzuvlarıyla ayrılmış ve kaleye daha yakın olması durumunda ofsayt pozisyonunda olacağı yeni bir kural değişikliği yapılacağı açıklandı.
Yorum Bırak